همه نیک نامی بود یارتان

حکیم ابوالقاسم فردوسی

ازان پس که بسیار بردیم رنج

به رنج اندرون گرد کردیم گنج

شما را همان رنج پیشست و ناز

زمانی نشیب و زمانی فراز

چنین است کردار گردان سپهر

گهی درد پیش آرَدَت ، گاه مهر

گهی بخت گردد چو اسپی شموس

به نُعم اندرون زُفتی آردت و بؤس    ( نعم: نرمی    بؤس : درشتی)

بدان ای پسر کاین سرای فریب

ندارد ترا شادمان بی‌نهیب

نگهدار تن باش و آن خرد

چو خواهی که روزت به بد نگذرد

بدان کوش تا دور باشی ز خشم

به مردی به خواب از گنهکار چشم

چو خشم آوری هم پشیمان شوی

به پوزش نگهبان درمان شوی

به فردا ممان کار امروز را

بر تخت منشان بدآموز را

مجوی از دل عامیان راستی

که از جست‌وجو آیدت کاستی

وزیشان ترا گر بد آید خبر

تو مشنو ز بدگوی و انده مخور

نه خسروپرست و نه یزدان‌پرست

اگر پای گیری سر آید به دست

بترس از بد مردم بدنهان

که بر بدنهان تنگ گردد جهان

سخن هیچ مگشای با رازدار

که او را بود نیز انباز و یار

سخن بشنو و بهترین یادگیر

نگر تا کدام آیدت دلپذیر

سخن پیش فرهنگیان سخته گوی

گه می نوازنده و تازه‌روی

مکن خوار خواهنده درویش را

بر تخت منشان بداندیش را

هرانکس که پوزش کند بر گناه

تو بپذیر و کین گذشته مخواه

همه داده ده باش و پروردگار

خنک مرد بخشنده و بردبار

چو دشمن بترسد شود چاپلوس

تو لشکر بیارای و بربند کوس

به جنگ آنگهی شو که دشمن ز جنگ

بپرهیزد و سست گردد به ننگ

وگر آشتی جوید و راستی

نبینی به دلش اندرون کاستی

ازو باژ بستان و کینه مجوی

چنین دار نزدیک او آب‌روی

چو بخشنده باشی گرامی شوی

ز دانایی و داد نامی شوی

تو پند پدر همچنین یاددار

به نیکی گرای و بدی باد دار

همی خواهم از کردگار جهان

شناسندهٔ آشکار و نهان

که باشد ز هر بد نگهدارتان

همه نیک نامی بود یارتان

ز یزدان و از ما بر آن کس درود

که تارش خرد باشد و داد پود

نیارد شکست اندرین عهد من

نکوشد که حنظل کند شهد من

بیا تا همه دست نیکی بریم

جهان جهان را به بد نسپرسم 

هنر جوی و راز جهان را مجوی

حکیم ابوالقاسم فردوسی

زبان را نگهدار باید بدن

نباید روان را به زهر آژدن

که بر انجمن مرد بسیار گوی

بکاهد به گفتار خود آبروی

دل مرد مطمع بود پر ز درد

به گرد طمع تا توانی مگرد

مکن دوستی با دروغ آزمای

همان نیز با مرد ناپاک‌رای

دو گیتی بیابد دل مرد راد

نباشد دل سفله یک روز شاد

ستوده کسی کو میانه گزید

تن خویش را آفرین گسترید

شما را جهان‌آفرین یار باد

همیشه سر بخت بیدار باد

که بهر تو اینست زین تیره‌گوی

هنر جوی و راز جهان را مجوی

که گر بازیابی به پیچی بدرد

پژوهش مکن گرد رازش مگرد

چنین است کردار این چرخ تیر

چه با مرد برنا چه با مردپیر

 

خوشا    مرز   ایران      عنبر    نسیم

                                           حکیم ابولقاسم فردوسی

  خوشا    مرز   ایران      عنبر    نسیم                   که  خاکش  گرامی تر  از  زرَ  و  سیم

    هوایش    موافق    به    هر    آدمی                   زمینش      سراسر    پر    از   خرَمی

    فضایش  چو  مینو  به  رنگ  و نگار                   به  یک  سو   زمستان  ، دگر سو بهار

   گر ازفارس گویی، بهشتی خوش است                  همه   مر ز  آن ، خرَم  و دل کش است

   به یک سوی ، اهواز    مینو  سرشت                    که  سبز  است  و  خرَم چو باغ بهشت

    گر از  ملک  کرمان  سرایم  رواست                    که هندوستانی   خوش  آب  و هواست

   به   نزد   کسی    کاو    بود    فرهمند                    یکی   نیل    کوچک     بود     هیرمند

   خراسان  ز چین و ختن خوش تر است                   که  خاکش  به  مانند  مشک  تر  است

   صفاهان  چنو   در   جهان  شهر نیست                   نداند   کسش   کز   خرد    بهر  نیست

    عروس    جهان    است   ملک اراک                    که  سر تا سرش مشک بیز است خاک

    هم  از  عهد   جمشید  و  کاووس  کی                   نبوده  است   ملکی  به   خوبی چو ری

    هم  آن   آذر  آبادگان   گوهری   است                  که  بر  روم و شامش بسی برتری است

    گر   آیی   سوی   رشت   و  مازندران                  پر   از    سبزه   بینی   کران   تا  کران

    همه   بوستانش    سراسر    گل  است                  به   باغ   اندرون   لاله   و  سنبل است



هنر  خوار  شد  جادویی  ارجمند

                                حکیم ابوالقاسم فردوسی

چو ضحاک شد بر جهان شهریار                 برو  سالیان  انجمن  شد هزار

نهان    گشت   کردار  فرزانگان                 پراگنده     شد   کام   دیوانگان

هنر  خوار  شد  جادویی  ارجمند                 نهان    راستی   آشکارا   گزند

شده  بر بدی  دست  دیوان  دراز                 به نیکی نرفتی سخن جز به راز

پیش بینی فردوسی از ظهور دکتر محمود!

                                      حکیم ابوالقاسم فردوسی

چو کودک لب از شیر مادر بشست                      ز گهواره محمود  گوید  نخست

نپیچد   کسی  سر  ز  فرمان  اوی                      نیارد   گذشتن   ز  پیمان   اوی

به ایران همه خوبی از داد اوست                       کجا هست مردم همه یاد اوست

به شهرم یکی مهربان دوست بود

حکیم ابوالقاسم فردوسی

به شهرم یکی مهربان دوست بود

تو گفتی که با من به یک پوست بود

مرا گفت خوب آمد این رای تو

به نیکی گراید همی پای تو

به گفتار دانندگان راه جوی

حکیم ابوالقاسم فردوسی

سه پاس تو چشم است وگوش و زبان       

کزین سه رسد نیک و بد بی‌گمان

به گفتار دانندگان راه جوی

به گیتی بپوی و به هر کس بگوی